Dawny schron wojenny w Winiarni Machlera.

Kędzierzyn-Koźle ul. Planetorza, obecny budynek USC

Obecny budynek USC w Kędzierzynie-Koźlu przy ul. Planetorza jest zbiorem wielu ciekawostek jakie narosły wokół niego
i w nim samym na przestrzeni blisko 160 lat istnienia.
Kolejną są pozostałości po schronie dla ludności z okresu II Wojny Światowej.
Nie znam szczegółów  i okoliczności powstania schronu, jednak znając historię II WŚ możemy się domyślać,
że w miarę nadciągania frontu w mieście przygotowywano się zarówno do odpierania ataku jak i zapewnienia ludności możliwości przetrwania w warunkach frontowych.

Budynek USC to dawny prywatny obiekt znany miłośnikom lokalnej historii pod nazwą „Winiarnia Machlera”.
Na pomieszczenie schronu przeznaczono w budynku piwnicę znajdującą się od podwórza w jego południowo-zachodniej części, a więc po stronie przeciwnej do nadciągającego frontu,

Widok od podwórza w trakcie remontu bocznych drzwi wejściowych 2019 rok,  nas interesuje pierwsze okno piwniczne najbliższe tych drzwi.

która znajduje się przy zbiegu dwóch murów – zewnętrznej ściany głównej i prostopadle do niej przylegającej  ściany klatki schodowej.
Dzięki temu miejsce jest mocniejsze i najmniej narażone na destrukcję. 
Do schronu prowadziły dwa wejścia –  od wewnątrz z korytarza piwnicznego i od zewnątrz.

Zejście do schronu wykorzystujące otwór okienny, pierwsze po lewej oczywiście. 

Na wejście od zewnątrz wykorzystano jeden z otworów okiennych,
który przebudowano obniżając jego dolną poziomą krawędź i wykonując na zewnątrz obramowanie ze „schodami”,
lub wykonanymi z prętów stopniami.
Na zdjęciu poniżej wyraźnie widać ślady przebudowy okna z okresu wojny – poszerzenie otworu okna, wzmocnienie nadproża poprzez zastąpienie łukowatego z cegły klinkierowej żelbetowym.
A następnie powojenną przebudowę okna czyli przywrócenie jego właściwych rozmiarów poprzez podniesienie/przywrócenie dolnego poziomu oraz szerokości otworu bez zachowania stylu pozostałych okien.

Tu wyraźnie widać ślady przebudowy okna z okresu wojny – poszerzenie otworu okna, wzmocnienie nadproża poprzez zastąpienie łukowatego z cegły klinkierowej  żelbetonowym, a następnie powojenna przebudowę okna czyli przywrócenie jego właściwych rozmiarów, bez zachowania stylu pozostałych okien.

Nad wejściem umieszczono charakterystyczną białą strzałkę wskazującą miejsce.

Strzałka wskazująca „bezpieczne” miejsce. 

W trakcie kolejnych prac remontowych po wojnie zejście do schronu zostało częściowo wyburzone i
zasypane, a teren zniwelowany.

Dopiero teraz przy okazji kolejnych prac związanych z remontem nawierzchni podwórza możemy zobaczyć pozostałości po obramowaniu zejścia do schronu. To lekkie murki wykonane z cegły klinkierowej zaznaczone strzałkami.

Strzałki wskazują pozostałości po obramowaniu zejścia do schronu.

Niestety nie udało mi się wykonać żadnego zdjęcia od wewnątrz piwnicy.
Obecnie znajduje się tam archiwum.
Podobnych miejsc w Koźlu jest zapewne jeszcze wiele. Jeśli się rozejrzycie to na pewno je znajdziecie.
Możliwe, że nawet we własnych domach, czy kamienicach.

Pomimo upływu tylu lat od wojny nie wszystkie zostały jeszcze usunięte czego przykładem może być okno piwniczne w piwnicy budynku w którym mieszkam.

Obramowanie wejścia/zejścia do piwnicy uznanej za najbezpieczniejszą część w jednym z budynków mieszkalnych w Koźlu.
Widok wyjścia/wejścia z piwnicy przeznaczonej w trakcie wojny na „schron”. W owym czasie znajdowała się tu pralnia.

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *